Развіццё дробнай маторыкі і тактыльнай адчувальнасці - вялікі стымул развіцця ў дзяцей ўспрымання, увагі, памяці, мыслення і маўлення. Ведаюць пра гэта і бацькі. А таксама вытворцы разнастайных дзіцячых цацак. Вельмі добра, калі дома шмат розных цацак, у якія дзецям і бацькам цікава разам гуляць. Але вельмі нешматлікія задумваюцца, што вялізны патэнцыял развіцця дробнай маторыкі тактыльнай адчувальнасці дае малышам само жыццё. Давайце паглядзім, як можна развіваць гнуткасць пальчыкаў і тактыльную адчувальнасць дзяцей пры дапамозе звычайных прадметаў хатняга ўжытку. Самае галоўнае - для таго, каб гуляць з дзіцем, нам не трэба нічога купляць спецыяльна - у нас усё пад рукой.

Запалкі, ватныя палачкі, жалуды і гузікі можна выкарыстоўваць для выкладвання розных малюнкаў, як адвольна, так і па схеме. Прычым, усе гэтыя прадметы можна сумясціць у адным малюнку. Пачынаць лепш з простых геаметрычных фігур - квадрата, ромба, сонейка, паступова ўскладняючы гульні. З запалак і ватных палачак добра атрымліваюцца зоркі, вожыкі, машынкі, ялінкі, любыя фігуры, у якіх шмат прамых ліній. Спачатку малюнак выкладае мама, бо малых трэба зацікавіць. Затым паступова уключайце дзіця. Калі малюнак складаны, можаце спачатку намаляваць яго схему на паперцы. Усе гэтыя прадметы так жа ўдала спалучаюцца з колцамі, вяровачкамі, каўпачкамі. Калі скарыстацца каляровай паперай і пасадзіць іх на клей, атрымаецца выдатная аплікацыя. Гузікі выдатна могуць замяніць на малюнку шарыкі, колы, вочкі, акенцы, ёлачныя цацкі.

Кухоннае начынне: лыжкі, кубкі, міскі, патэльні. Маленькіх дзетак так часам і цягне на кухню. Гэта мамам звычайна дастаўляе масу нязручнасці. Бацькі прыдумляюць масу сродкаў, як пацешыць дзіця, пакуль гатуюць ежу - але не заўсёды паспяхова. Можна вырашыць гэтую праблему інакш - вазьміце дзіцяці з сабой - пасадзіце яго на турыстычную плеўку і хай гуляе тым, чым яму падабаецца, а менавіта - патэльнямі, міскамі, лыжкамі (вострыя і якія б'юцца прадметы лепш не даваць). На кухні - маса магчымасцяў! Тут і разнастайнасць розных паверхняў (гладкія лыжкі, апалонік, міскі, шурпатая патэльня), і вывучэння суадносін вялікі – маленькі.

          Дробныя крупы і соль можна выкарыстоўваць для пальчыкавага малявання. Для гэтага трэба высыпаць крупы на паднос роўным пластом. Спачатку малюе мама, затым спрабуе дзіця. Маляваць можна ўсё, што заўгодна: хаатычныя лініі, домікі, колы, аблокі, спіралі, асобы. Можна вывучаць форму, літары і лічбы. Маляваннем лепш за ўсё займацца на кухні і саджаць дзіця так, каб ён не рассыпаў паднос з крупамі ў цяжка даступныя месцы, куды не залазіць пыласос.

Шнуркі, завязкі, вяровачкі, зашпількі. Мы часта купляем спецыяльна для трэніроўкі дробнай маторыкі развіваючыя цацкі, шнуроўкі, планшэты, якія складаюцца з разнастайных маланак, зашпілек, завязак. Толькі навошта купляць, калі спражкі ці шнуркі ёсць на кожным рамяні і туфлях, на вопратцы - гузікі.

Самае галоўнае - паменш абмяжоўвайце дзіця, дайце яму магчымасць актыўна рухацца па кватэры, маніпулюючы прадметамі. Бо ён лезе ўсюды не з шкоднасці - ён рэалізуе закладзены ў ім велізарны творчы патэнцыял, прычым нават лепш, чым пры спецыяльным навучанні, так як тут актыўнасць ідзе ад самога дзіцяці. Ён рэалізуе сваю ўнутраную, закладзеную ў ім праграму, у руху ён развіваецца. Арганізуйце дзіцячую прастору так, каб небяспечных прадметаў было як мага менш і тады творчай актыўнасці малога, не стрыманай пастаяннымі забаронамі і вокрыкамі, будзе велізарны абшар для яго дзейнасці, творчасці і развіцця .

Лепка

        Калі дзіця перастала цягнуць усё падрад у рот, можна прыгатаваць салёнае цеста для лепкі. Для гэтага спатрэбіцца: 1 стакан мукі, 1/2 стакана солі, 6 сталовых лыжак лімоннага соку, або лімоннай кіслаты, разведзенай вадой, 1 стакан вады, 1 сталовая лыжка расліннага масла. Трэба змяшаць муку і соль, дабавіць ваду, масла і фарбу. Перамяшыць, паварыць 2 - 3 мінуты. Добра размяць.

        Пакажыце дзіцяці асноўныя дзеянні: адарваць, раскатаць, скачаць шарык. Можна выкарыстоўваць формачкі для пячэння, каменьчыкі, крупы для ўпрыгожвання.

Пальчыкавае маляванне

      Калі дзіця  ўжо ўмее трымаць у руках пэндзлік. Але час ад часу вельмі карысна даваць ім памаляваць пальцамі і рукамі. Купіце пальчыкавыя фарбы, або накрыйце стол цыратай і дазвольце дзецям маляваць гуашшу. Такое звычайна патрабуе каардынацыі абедзвюх рук.

Пазлы

          Няхай у дзіцяці будзе доступ да самых розных пазлаў - плоскіх і аб'ёмных.

Шнуроўкі

           Трэніроўка шнуравання чаравікаў, а таксама куртак, і не толькі сваіх, але і лялечных - практычны спосаб развіцця пальчыкавай адчувальнасці і актыўнасці.

Нажніцы

         Часта бацькі баяцца вострых прадметаў і пазбаўляюць дзяцей магчымасці набыць важныя навыкі. Навучыце дзіця абыходзіцца з нажніцамі, дайце яму паперу, картон, тканіну. Можна рабіць цудоўныя аплікацыі, намаляваўшы для дзіцяці маркерам лініі, па якіх трэба выразаць.

Прышчэпкі, пінцэты і шчыпцы

   Сярод дашкольнікаў гэтыя прадметы вельмі папулярныя. Часцей дэлегіруйце паўнамоцтвы. Дазвольце дзіцяці раскласці сталовыя прыборы, памыць фрукты, папрасіце дапамагчы развесіць бялізну з дапамогай прышчэпак. Піпеткі, шчыпцы, пінг-погавыя шарыкі - усё гэта правераныя часам прыктыкаванні для развіцця дробнай маторыкі.

Вышыванне

            Буйная тупая іголка, яркая нітка і картон з праколатымі дзірачкамі: вось вам і гатовы дапаможнік для "кройкі і шыцця". Можна абшываць шаблон па кругу, вышываць фігуры, літары, лічбы і г.д.

Спецыяльныя практыкаванні для пальчыкаў

    Можна выкарыстоўваць пальчыкавыя практыкаванні з невялікім вершаваным суправаджэннем. Пры выкананні неабходна старацца рабіць практыкаванні правай і левай рукой.    

           Калі дзіця засвоіць практыкаванні, заданні можна ўскладняць, прыдумваючы і разыгрываючы невялікія сцэнкі, пераказы апавяданняў, выкарыстоўваючы фігуры з пальцаў рук.

 А самае галоўнае, ПОМНІЦЕ :

трэба каб практыкаванні прыносілі дзіцяці задавальненне!

                                                                      Падрыхтаваў:

                                                                      настаўнік-дэфектолаг

                                                                      Блажэвіч А.А.